Niewielu z nas ma możliwość żyć w nieskażonym środowisku. Mieszkańcy miast często zmuszeni są podróżować i przebywać w miejscach, w których spaliny samochodowe i odpadki z fabryk to zwykły porządek rzeczy. Często mieszkamy i pracujemy w po­mieszczeniach tak skażonych chemikaliami, że określa się je mia­nem „toksycznych budynków”. Liczne dowody wskazują że wiele substancji, z którymi na co dzień mamy kontakt, szkodzi zdrowiu i w naszym interesie jest uczynić wszystko, by go w jak największym stopniu ograniczyć.

Wydaje się, że to nie tyle czynniki stresogenne natury psychologicz­nej czy emocjonalnej, ile raczej stresogeny środowiskowe oraz inne, które wymykają się spod kontroli naszej świadomości, zdają się najbar­dziej szkodzić zdrowiu. Dlatego jeśli ciało przeciążone jest truciznami z otoczenia, zalecane zazwyczaj relaks czy gimnastyka mogą nie wystar­czyć, by całkowicie pokonać stres. Aby poradzić sobie ze stresem środo­wiskowym, musisz mieć świadomość otoczenia i zdawać sobie sprawę z tego, w jaki sposób ono na ciebie oddziałuje, nawet jeśli nie od razu wpływ ten będziesz w stanie dostrzec. Kiedy poznamy już źródła stre­su środowiskowego, możemy zacząć wprowadzać pozytywne zmiany w domu i pracy. Najpierw należałoby usunąć jak najwięcej zanieczysz­czeń chemicznych, z którymi mamy kontakt w trakcie wykonywania codziennych obowiązków. Kolejne wspomagające kroki to:

• Zmień dietę. Niewielkie zmiany mogą przynieść wielkie korzyści. Przestaw się na żywność organiczną. Zadbaj, by w twojej diecie znalazło-się dużo świeżych owoców i warzyw. Świeże produkty zawierają niezbędne składniki odżywcze zwane antyoksydantami, które pomagają naprawić szkody wyrządzone przez zanieczysz­czenia. Poza tym zawarty w nich błonnik rozpuszczalny w wodzie wspomaga oczyszczanie organizmu z trucizn. Dieta o niskiej za­wartości tłuszczów nasyconych również ograniczy odkładanie się toksyn w organizmie. Staraj się jeść tłuste ryby, zamiast czerwo­nego mięsa, gdyż ważne kwasy tłuszczowe występujące w mięsie makreli, pstrąga, łososia, śledzia czy sardynki mogą również pomóc zwalczać skutki zanieczyszczenia organizmu.

• Regularnie ćwicz. Nasze ciała przeznaczone są do pracy. Jeśli nie wykorzystuje się ich maksymalnie, mięśnie wiotczeją zwalnia się przemiana materii, a oddech staje się coraz płytszy. Dlatego na­leży rozwinąć dobry zwyczaj uprawiania gimnastyki – może to być aerobik, aktywne życie albo trening siłowy.

Badania wykazały również, że regularny aerobik pomaga uwol­nić ciało od toksyn, dlatego znajdź sobie dwa lub trzy zajęcia, które szczególnie ci odpowiadają i przeznacz na nie jakiś czas każdego tygodnia. Aerobik – tak jak wszystko, w wyniku czego się pocisz (na przykład regularne wizyty w saunie) – szczególnie ożywia prze­mianę materii i pomaga usuwać toksyny przez skórę.

• Zastanów się, jak zmniejszyć stres. Stan twojego organizmu często odzwierciedla stan umysłu. Silny stres niszczy składniki odżywcze potrzebne do neutralizowania skutków zanieczyszczenia. Każde za­jęcie, które pochłonęłoby całkowicie twoją uwagę i pozwoliłoby się wyłączyć, pomogłoby zmniejszyć poziom stresu. Ćwiczenia oparte na głębokim oddychaniu, takie jak joga czy medytacja, są bardzo relaksujące i pomagają uwalniać toksyny przez płuca. Wszystko, co rozluźnia, wspomaga pracę układu odpornościowego.
• Regularnie zażywaj masażu. Rozważ umówienie się na regularne masaże. Rozluźniają i poprawiają krążenie krwi i limfy, co wspoma­ga wydalanie toksyn, regenerację komórek i ogólne funkcjonowanie organizmu.
• Spróbuj hydroterapii. Woda w każdej postaci oczyszcza ciało. Weź relaksującą kąpiel z octem cedrowym; dodaj Epsom lub sól mor­ską żeby pobudzić skórę do wydalania toksyn. Zainwestuj w kupno jacuzzi lub wanny, albo jeśli należysz do klubu sportowego, gdzie dostępna jest sauna, korzystaj z niej regularnie.
• Wykorzystaj właściwości roślin. Wyniki dwuletnich badań uczonych z NASA wskazują że najdoskonalszym urządzeniem do oczyszcza­nia powietrza w domu są rośliny doniczkowe. Żywe, zielone, kwit­nące rośliny mają niezwykłą zdolność usuwania wielu toksycznych substancji, między innymi formaldehydu, benzenu i tlenku węgla. Możesz trzymać je w domu lub w biurze, by poprawić jakość po­wietrza.

Trzynaście najbardziej skutecznych pod tym względem roślin doniczkowych to: bluszcz pospolity, zielistka, epipremnum złote, skrzydłokwiat, aglonema, bambus, sansewiera gwinejska, filoden­dron pnący, filodendron podwójnie pierzasty, dracena marginata, dracena wonna, dracena deremeńska i fikus Benjamina.

Zastosuj terapię żywieniową. Istnieje kilka kulinarnych sposobów zwalczania toksyn. Na przykład wszystkie warzywa zielonolistne, a szczególnie krzyżowe (rośliny z rodziny kapustowatych) neutrali­zują rakotwórcze działanie chemikaliów. Dlatego zadbaj, by twoja dieta była bogata w jarmuż, szpinak, brokuły i brukselkę. Inne pro­dukty mogą też być pomocne:

-     Pektyna w pestkach jabłek i gruszek chroni organizm przed szkodliwym działaniem metali toksycznych. Jej działanie pole­ga na powstrzymywaniu wchłaniania toksyn przy jednoczesnych właściwościach odtruwających. Gruszki i jabłka duszone z pest­kami powinny stać się stałym elementem twojej diety.

-     Czosnek i cebula zawierają silne antyoksydanty, które wspomagają codzienne naturalne funkcje odtruwania organizmu. Gotując, używaj ich do woli.

-     Groch, fasola i soczewica również zawierają antyoksydanty. Są też bogate w błonnik, który wiąże toksyny i pomaga w wydalaniu ich z organizmu. Nasiona roślin strączkowych są też doskona­łym źródłem proteiny, dlatego zastąp kilka posiłków mięsnych w tygodniu potrawą opartą na (organicznych) nasionach strącz­kowych.

-      Banany mają właściwości przciwutleniające.

-     Jajka chronią przed zanieczyszczeniem ołowiem i rtęcią.

-     Dieta bogata w błonnik ma ogólne właściwości wiązania toksyn i wspomaga wydalanie metali ciężkich z organizmu. Uwzględnij w diecie rozpuszczalny w wodzie, kleisty błonnik pochodzący z nasion babki plesznika i siemienia lniane­go. Możne je zmielić i dodawać do kasz, zup i ciast.

-     Wodorosty i algi morskie również wiążą metale ciężkie. Udo­wodniono na przykład, że chlorella, zielona alga z czystych wód, usuwa z organizmu szkodliwe polichlorowane bifenyle.

Ucz się prawidłowo oddychać (najlepiej czystym powietrzem). Większość z nas ma płytki oddech, w którym powietrze zatrzymuje się wysoko w klatce piersiowej. To ogranicza pobór tlenu i skutecz­ność oddychania. Płytki oddech nie tylko zmniejsza pobór tlenu, lecz nie pozwala także odpowiednio wydalać dwutlenku węgla. W wy­niku tego organizm jest niedotleniony, a to sprzyja gromadzeniu się w nim toksyn. Oprócz tego płytki oddech sprawia, że nie ćwiczymy płuc, dlatego nie mogą one funkcjonować optymalnie. W ten sposób tworzy się błędne koło pozbawiające energii.

Ćwiczenia głębokiego oddychania, takie jak na przykład joga, po­legają na wdychaniu powietrza głęboko na dno płuc, co oczyszcza je i pomaga usunąć nagromadzone we krwi toksyny. Badania wyka­zują również, że głębokie oddychanie jest też bardziej relaksujące, co powoduje zmniejszenie wydzielania hormonów stresowych i pobu­dza układ odpornościowy do skuteczniejszego działania. Lepsze do­tlenienie płuc poprawia pracę narządów odpowiedzialnych za wyda­lanie, takich jak wątroba i nerki, oraz przewodu pokarmowego. Krew bogata w tlen ożywia również układ nerwowy, zwłaszcza mózg, który do prawidłowej pracy potrzebuje trzy razy więcej tlenu niż jakikol­wiek inny organ.

• Rzuć nałogi. Nadużywanie nikotyny, alkoholu i kofeiny sieje spu­stoszenie w organizmie, potęgując też szkodliwe działanie toksyn. Palenie naraża cię na kontakt z kadmem i rakotwórczymi wielo­pierścieniowymi węglowodorami aromatycznymi (PAH). Alkohol ogranicza sprawność układu immunologicznego i hormonalnego. Zatruwa też organy wewnętrzne – zwłaszcza wątrobę. Duże dawki kofeiny powodują odwodnienie organizmu, co nie pozwala mu pra­widłowo funkcjonować, walczyć z chorobami i skutkami kontaktu z substancjami toksycznymi.